ROZPORZĄDZENIE MINISTRA KLIMATU I ŚRODOWISKA z dnia 1 lipca 2022 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci

Na podstawie art. 54 ust. 6 i 7 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 1385)
zarządza się, co następuje:

§ 1.

Rozporządzenie określa szczegółowe zasady stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eks–
ploatacją sieci oraz urządzeń i instalacji, w szczególności:
1) rodzaje prac, stanowisk oraz urządzeń, instalacji lub sieci, dla których jest wymagane świadectwo kwalifikacyjne do
wykonywania czynności związanych z ich eksploatacją;
2) zakres wiedzy teoretycznej i praktycznej niezbędnej do wykonywania czynności związanych z eksploatacją urządzeń,
instalacji lub sieci, odpowiednio do rodzaju prac, stanowisk oraz instalacji, urządzeń lub sieci;
3) skład komisji kwalifikacyjnych oraz wymagania dla przewodniczącego, zastępcy i członków komisji kwalifikacyj–
nych ze względu na stanowisko pracy, zakres czynności i grupy urządzeń, instalacji i sieci, na których wykonywane są
czynności przez osoby, których kwalifikacje sprawdza ta komisja;
4) tryb przeprowadzania egzaminu przez komisję kwalifikacyjną;
5) sposób wnoszenia opłaty za sprawdzenie kwalifikacji, o której mowa w art. 54 ust. 4 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. –
Prawo energetyczne, zwanej dalej „opłatą”, i jej wysokość;
6) warunki i sposób gromadzenia przez komisje kwalifikacyjne dokumentacji z postępowania w sprawie sprawdzania
kwalifikacji;
7) wzór świadectwa kwalifikacyjnego.

§ 2.

Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do osób:
1) zajmujących się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci:
a) w podziemnych zakładach górniczych – w zakresie uregulowanym przepisami ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. –
Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2022 r. poz. 1072 i 1261),
b) w zakresie uregulowanym przepisami ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo atomowe (Dz. U. z 2021 r.
poz. 1941 oraz z 2022 r. poz. 974),
c) w zakresie uregulowanym przepisami ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U.
z 2022 r. poz. 988 i 1002),
d) w zakresie uregulowanym przepisami ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej (Dz. U. z 2022 r.
poz. 1097),
e) w zakresie uregulowanym przepisami ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim (Dz. U.
z 2022 r. poz. 515);
2) wykonujących prace, którym Prezes Urzędu Regulacji Energetyki uznał kwalifikacje zgodnie z art. 54 ust. 2b ustawy
z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne.

§ 3.

Rodzaje urządzeń, instalacji i sieci, dla których jest wymagane świadectwo kwalifikacyjne do wykonywania czyn–
ności związanych z ich eksploatacją, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

§ 4.

1. Świadectwo kwalifikacyjne jest wymagane dla rodzajów prac i stanowisk w zakresie:
1) eksploatacji – do których zalicza się stanowiska osób wykonujących prace dotyczące obsługi, konserwacji, remontu,
naprawy, montażu lub demontażu i czynności kontrolno-pomiarowych;
2) dozoru – do których zalicza się stanowiska osób kierujących czynnościami osób wykonujących prace określone w pkt 1
lub stanowiska osób sprawujących nadzór nad eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci.
2. Prace, o których mowa w ust. 1, obejmują wykonywanie z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i higieny pracy
i wymagań ochrony środowiska czynności w zakresie:
1) obsługi, które mają wpływ na zmiany parametrów pracy obsługiwanych urządzeń, instalacji i sieci;
2) konserwacji, które są związane z zabezpieczeniem i utrzymaniem należytego stanu technicznego urządzeń, instalacji
i sieci;
3) remontu lub naprawy, które są związane z usuwaniem usterek i awarii urządzeń, instalacji i sieci w celu doprowadze–
nia ich do wymaganego stanu technicznego;
4) montażu lub demontażu, które są niezbędne do instalowania lub odinstalowywania i przyłączania lub odłączania urzą–
dzeń, instalacji i sieci;
5) kontrolno-pomiarowym, które są niezbędne do dokonania oględzin, oceny stanu technicznego, parametrów eksploata–
cyjnych, jakości regulacji i sprawności energetycznej urządzeń, instalacji i sieci.

§ 5.

Świadectwo kwalifikacyjne jest wymagane do wykonywania czynności związanych z eksploatacją urządzeń, insta–
lacji i sieci, z wyjątkiem czynności związanych z obsługą:
1) urządzeń elektrycznych o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV i mocy znamionowej nie wyższej niż 20 kW,
jeżeli w dokumentacji urządzenia określono zasady jego obsługi;
2) urządzeń lub instalacji cieplnych o mocy zainstalowanej nie wyższej niż 50 kW.

§ 6.

1. Osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci, w celu uzyskania potwierdzenia posiadanych kwa–
lifikacji, wykazują się wiedzą teoretyczną i praktyczną w zakresie:
1) na stanowiskach eksploatacji:
a) zasad budowy, działania oraz warunków technicznych obsługi urządzeń, instalacji i sieci,
b) zasad eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci,
c) zasad i warunków wykonywania prac dotyczących obsługi, konserwacji, remontu, naprawy, montażu lub demon–
tażu i czynności kontrolno-pomiarowych,
d) zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz udzielania pierwszej pomocy,
e) zasad postępowania w razie awarii, pożaru lub innego zagrożenia bezpieczeństwa obsługi urządzeń lub zagroże–
nia życia, zdrowia i ochrony środowiska;2) na stanowiskach dozoru:
a) przepisów dotyczących przyłączania urządzeń i instalacji do sieci, dostarczania paliw i energii, prowadzenia
ruchu i eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci,
b) przepisów i zasad postępowania przy programowaniu pracy urządzeń, instalacji i sieci, z uwzględnieniem zasad
racjonalnego użytkowania paliw i energii,
c) przepisów dotyczących eksploatacji oraz wymagań w zakresie prowadzenia dokumentacji technicznej i eksploa–
tacyjnej urządzeń, instalacji i sieci,
d) przepisów dotyczących budowy urządzeń, instalacji i sieci oraz norm i warunków technicznych, jakim powinny
odpowiadać te urządzenia, instalacje i sieci,
e) zasad postępowania w razie awarii, pożaru lub innego zagrożenia bezpieczeństwa obsługi urządzeń lub zagroże–
nia życia, zdrowia i ochrony środowiska,
f) przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, z uwzględnieniem zasad
udzielania pierwszej pomocy, oraz wymagań ochrony środowiska,
g) zasad postępowania w razie awarii, pożaru lub innego zagrożenia bezpieczeństwa ruchu urządzeń przyłączonych
do sieci,
h) zasad dysponowania mocą urządzeń i instalacji przyłączonych do sieci,
i) zasad i warunków wykonywania prac dotyczących obsługi, konserwacji, remontu, montażu oraz czynności kon–
trolno-pomiarowych.
2. Dokumentami potwierdzającymi posiadanie wiedzy, o której mowa w ust. 1, są:
1) świadectwo lub dyplom potwierdzające uzyskanie tytułu zawodowego,
2) świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie lub dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe,
3) certyfikat kwalifikacji zawodowej lub dyplom zawodowy,
4) świadectwo czeladnicze lub dyplom mistrzowski
– w zawodach, w których nauczanie obejmuje treści związane z eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci.
3. Posiadanie wiedzy, o której mowa w ust. 1, mogą również potwierdzać:
1) świadectwo ukończenia szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie, które obejmuje treści nauczania związane z eks–
ploatacją urządzeń, instalacji i sieci;
2) zaświadczenie o przebiegu nauczania wydane przez szkołę, o której mowa w pkt 1, zgodnie z przepisami wydanymi
na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2021 r. poz. 1915 oraz
z 2022 r. poz. 583 i 1116), potwierdzające kształcenie w zawodzie, które obejmuje treści nauczania związane z eksplo–
atacją urządzeń, instalacji i sieci;
3) zaświadczenie wystawione przez pracodawcę, potwierdzające doświadczenie zawodowe i staż pracy umożliwiające
nabycie umiejętności związanych z wykonywaniem prac eksploatacyjnych urządzeń, instalacji i sieci;
4) zaświadczenie wystawione przez kierownika komórki organizacyjnej urzędu obsługującego Ministra Obrony Narodo–
wej lub jednostki organizacyjnej podległej Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanej, potwierdza–
jące doświadczenie zawodowe i staż pracy umożliwiające nabycie umiejętności związanych z wykonywaniem prac
eksploatacyjnych urządzeń techniki wojskowej lub uzbrojenia.

§ 7.

1. Egzamin przeprowadza się na wniosek osoby ubiegającej się o potwierdzenie posiadanych kwalifikacji przy eks–
ploatacji urządzeń, instalacji i sieci albo na wniosek pracodawcy zatrudniającego tę osobę.
2. Wniosek zawiera następujące informacje dotyczące osoby, o której mowa w ust. 1:
1) imię i nazwisko;
2) datę i miejsce urodzenia;
3) numer PESEL albo rodzaj i numer dokumentu tożsamości – w przypadku cudzoziemca nieposiadającego numeru PESEL;
4) adres zamieszkania i adres korespondencyjny, jeżeli jest inny niż adres zamieszkania;
5) adres poczty elektronicznej, jeżeli taką posiada;
6) informacje dotyczące:
a) wykształcenia,
b) posiadanych kwalifikacji wynikających z dokumentów, o których mowa w § 6 ust. 2 lub 3,
c) przebiegu pracy zawodowej związanej z kwalifikacjami objętymi wnioskiem.
3. Wniosek zawiera także informacje dotyczące rodzaju urządzeń, instalacji i sieci, dla których osoba ubiega się o po–
twierdzenie posiadanych kwalifikacji, oraz zakresu objętego wnioskiem o wydanie świadectwa kwalifikacyjnego.
4. Do wniosku dołącza się:
1) kopię dokumentu, o którym mowa w § 6 ust. 2 lub 3;
2) potwierdzenie uiszczenia opłaty.
5. Do wniosku składanego za pomocą środków komunikacji elektronicznej dołącza się odwzorowania cyfrowe (skany)
dokumentów oraz odwzorowanie cyfrowe (skan) potwierdzenia uiszczenia opłaty.
6. W przypadku wniosku złożonego przez osobę lub pracodawcę innych niż wymienieni w ust. 1 lub niespełniającego
wymagań, o których mowa w ust. 2–5, nie przeprowadza się egzaminu. W tym przypadku uiszczona opłata podlega zwrotowi.

§ 8.

1. W skład komisji kwalifikacyjnej wchodzą:
1) przewodniczący;
2) zastępca przewodniczącego;
3) członkowie;
4) sekretarz.
2. Przewodniczący, zastępca przewodniczącego oraz członkowie komisji kwalifikacyjnej posiadają:
1) w przypadku przewodniczącego lub zastępcy przewodniczącego – wykształcenie wyższe w zakresie nauk inżynieryjno-
-technicznych lub ukończone studia podyplomowe w tym zakresie oraz udokumentowane co najmniej dziesięcioletnie
doświadczenie zawodowe przy eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci;
2) w przypadku przewodniczącego lub zastępcy przewodniczącego komisji kwalifikacyjnej powoływanej przez właści–
wych ministrów oraz Szefów Agencji, o których mowa w art. 21a ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energe–
tyczne – wykształcenie wyższe w zakresie nauk inżynieryjno-technicznych lub ukończone studia podyplomowe w tym
zakresie, lub nadany co najmniej pierwszy stopień oficerski w korpusie oficerów starszych oraz udokumentowane co
najmniej pięcioletnie doświadczenie zawodowe przy eksploatacji odpowiednio urządzeń techniki wojskowej lub
uzbrojenia albo urządzeń ratowniczo-gaśniczych, albo urządzeń ochrony granic;
3) w przypadku członków:
a) wykształcenie wyższe w zakresie nauk inżynieryjno-technicznych lub ukończone studia podyplomowe w tym
zakresie oraz udokumentowane co najmniej dwuletnie doświadczenie zawodowe przy eksploatacji urządzeń, in–
stalacji i sieci albo
b) wykształcenie średnie albo średnie branżowe oraz udokumentowane co najmniej dziesięcioletnie doświadczenie
zawodowe przy eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci lub udokumentowane co najmniej pięcioletnie doświad–
czenie zawodowe w służbie bezpieczeństwa i higieny pracy;
4) w przypadku członków komisji kwalifikacyjnej powoływanej przez właściwych ministrów oraz Szefów Agencji,
o których mowa w art. 21a ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne:
a) wykształcenie wyższe w zakresie nauk inżynieryjno-technicznych lub ukończone studia podyplomowe w tym
zakresie, lub nadany co najmniej pierwszy stopień oficerski w korpusie oficerów młodszych oraz udokumento–
wane co najmniej trzyletnie doświadczenie zawodowe przy eksploatacji odpowiednio urządzeń techniki wojsko–
wej lub uzbrojenia albo urządzeń ratowniczo-gaśniczych, albo urządzeń ochrony granic albo
b) wykształcenie średnie albo średnie branżowe oraz udokumentowane co najmniej dziesięcioletnie doświadczenie
zawodowe przy eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci lub nadany co najmniej pierwszy stopień podoficerski
w korpusie podoficerów starszych oraz udokumentowane co najmniej pięcioletnie doświadczenie zawodowe
przy eksploatacji odpowiednio urządzeń techniki wojskowej lub uzbrojenia albo urządzeń ratowniczo-gaśni–
czych, albo urządzeń ochrony granic.

§ 9.

1. Egzamin przeprowadza komisja kwalifikacyjna w składzie co najmniej trzech przedstawicieli wyznaczonych
przez tę komisję.
2. Przedstawiciele komisji kwalifikacyjnej, o których mowa w ust. 1, posiadają udokumentowane doświadczenie zawo–
dowe w obszarze odnoszącym się do rodzaju urządzeń, instalacji i sieci wymaganych dla świadectwa kwalifikacyjnego oraz
z zakresu objętego wnioskiem o wydanie świadectwa kwalifikacyjnego.
3. Sekretarz wchodzi w skład komisji kwalifikacyjnej, o której mowa w ust. 1, jeżeli spełnia wymagania, o których
mowa w § 8 ust. 2 pkt 3 albo 4.

§ 10.

1. Egzamin jest ustny i wykazuje wiedzę teoretyczną i praktyczną osoby, o której mowa w § 7 ust. 1, w zakresie,
o którym mowa w § 6 ust. 1.
2. Zakres tematyki, miejsce oraz termin egzaminu ustala przewodniczący komisji kwalifikacyjnej i powiadamia o nich
osobę, o której mowa w § 7 ust. 1, co najmniej 14 dni przed wyznaczonym dniem egzaminu.
3. Do zachowania terminu, o którym mowa w ust. 2, jest wystarczające wysłanie powiadomienia na adres, o którym
mowa w § 7 ust. 2 pkt 5, albo na adres, o którym mowa w § 7 ust. 2 pkt 4.
4. Przed przystąpieniem do egzaminu osoba, o której mowa w § 7 ust. 1, okazuje dokument ze zdjęciem, który potwier–
dza jej tożsamość.
5. Dopuszcza się przeprowadzenie egzaminu przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, zapewniających w szcze–
gólności:
1) transmisję egzaminu w czasie rzeczywistym dostępną dla jego uczestników,
2) wielostronną komunikację w czasie rzeczywistym, w ramach której uczestnicy egzaminu mogą wypowiadać się
w jego toku
– z zachowaniem niezbędnych zasad bezpieczeństwa, w tym zabezpieczeniem przebiegu egzaminu przed ingerencją osób
trzecich, oraz pod warunkiem możliwości identyfikacji osoby, o której mowa w § 7 ust. 1.

§ 11.

1. O wyniku egzaminu członkowie składu, o którym mowa w § 9 ust. 1, rozstrzygają większością głosów.
W przypadku równej liczby głosów rozstrzyga głos przewodniczącego tego składu.
2. Wynik egzaminu określa się jako „pozytywny” lub „negatywny”.

§ 12.

1. Z przebiegu egzaminu sporządza się protokół, w którym stwierdza się wynik egzaminu. Protokół podpisują
przewodniczący i członkowie składu, o którym mowa w § 9 ust. 1.
2. Dokumentację przeprowadzonego egzaminu przewodniczący składu, o którym mowa w § 9 ust. 1, przedkłada nie–
zwłocznie przewodniczącemu komisji kwalifikacyjnej.
3. Jeżeli osoba, o której mowa w § 7 ust. 1, nie przystąpiła do egzaminu z przyczyn od niej niezależnych, przewodniczą–
cy komisji kwalifikacyjnej zarządza zwrot opłaty.

§ 13.

W przypadku pozytywnego wyniku egzaminu komisja kwalifikacyjna, w terminie 14 dni od dnia egzaminu, wy–
daje świadectwo kwalifikacyjne według wzoru stanowiącego załącznik nr 3 do rozporządzenia.

§ 14.

1. Opłata jest pobierana w wysokości 10% minimalnego wynagrodzenia za pracę pracowników, obowiązującego
w dniu złożenia wniosku, o którym mowa w § 7 ust. 1.
2. Opłatę wnosi się na rachunek bankowy jednostki organizacyjnej, przy której powołano komisję kwalifikacyjną.
3. W tytule wpłaty podaje się imię i nazwisko osoby, o której mowa w § 7 ust. 1, oraz informacje dotyczące rodzaju
urządzeń, instalacji i sieci, dla których osoba ubiega się o potwierdzenie kwalifikacji, oraz zakres objęty wnioskiem o wy–
danie świadectwa kwalifikacyjnego.

§ 15.

Komisja kwalifikacyjna gromadzi i przechowuje dokumentację z postępowania w sprawie sprawdzania kwalifika–
cji przez okres 10 lat od dnia wydania świadectwa kwalifikacyjnego. Dokumentacja ta zawiera w szczególności:
1) wniosek, o którym mowa w § 7 ust. 1;
2) protokół, o którym mowa w § 12 ust. 1;
3) kopię wydanego świadectwa kwalifikacyjnego.

§ 16.

Komisje kwalifikacyjne powołane przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, których przewodniczący, zastęp–
ca przewodniczącego, członkowie lub sekretarz nie spełniają wymagań, o których mowa w § 8 ust. 2, mogą wydawać świa–
dectwa kwalifikacyjne osobom wykonującym czynności związane z eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci określonych
w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

§ 17.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.2)

Minister Klimatu i Środowiska:A. Moskwa

---

1) Minister Klimatu i Środowiska kieruje działem administracji rządowej – energia, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 27 października 2021 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Klimatu i Środowiska (Dz. U.
poz. 1949).

2) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia
2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, insta–
lacji i sieci (Dz. U. poz. 828 i 1184 oraz z 2005 r. poz. 1189), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia
zgodnie z art. 36 ust. 3 ustawy z dnia 20 maja 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U.
poz. 1093, 1505, 1642, 2269 i 2376 oraz z 2022 r. poz. 1).

 

Pełna treść wraz z załącznikami jest dostępna w linku poniżej:

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA KLIMATU I ŚRODOWISKA w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci